Ourtigo-brulanto
Urtica urens
Urticaceae
Àutri noum : Ourtigo-menudo, Urtìo-greiseisso, Ourtigo.
Noms en français : Ortie brûlante, Petite Ortie.
Descripcioun :Aquesto ourtigo se destrìo de la mai coumuno (l'ourtigano) qu'èi bèn mai pichoto, si fueio soun tant largo que longo e fai de flour en grapo simplo e pas tant longo. L'ourtigo-menudo se derraba eisamen qu'es uno planto annalo au contro de U. dioica.
Usanço :Coume devès lou saupre, li jouìni fueio d' ourtigo soun bono à manja, un pau coume d'espinarc, mai peréu en soupo, purèio, ensalado. L'ourtigo-menudo èi vertuouso contro li proublèmo de ren e li mau d'os (tisano vo loucioun). A passa tèms se dounavo i gabre (M.) e i galino. A Bedouin, se fasié uno maceracioun d'ourtigo pèr lucha contro li nieroun ço que se fai tourna mai.
Port : Erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Urtica
Famiho : Urticaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1700 m
Aparado : Noun
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Champ
Estànci :
Pancaro entresigna
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Urtica urens L., 1753
Cano
Arundo donax
Poaceae Graminaceae
Autre noum : Canié.
Noms en français : Canne de Provence, Roseau à quenouilles.
Descripcioun :La cano que ié dison "de Prouvènço" es uno plano bèn couneigudo emé si grando e gròssi tijo lignouso d'enviroun 3,5 cm de diamètre, si long rizoumo espès e si fueio verdalo de 2 à 5 cm de larg.
Usanço :La cano que nous vèn dóu cèntre de l'Asìo, fuguè proun plantado pèr proutegi li culturo dóu mistral. Nòstis àvi se n'en servien pèr gaubeja mant'uno besougno : pèr eisèmple pèr apara li det dóu tai dóu voulame (li dedau) o enca pèr acroucha lou calèu (la moco). Lou rizoumo èi manjadis (li fueio peréu, mai soun proun amaro) cue (rousti o bouli) o adouba en farino pièi mesclado à d'autro. Emai èro pas gaire emplegado coume planto vertuouso, aro d'ùni prouprieta soun estado troubado coume dins la dessensibilisacioun pèr l'alergìo.
Port : Aubret
Taio : 2 à 6 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Arundo
Famiho : Poaceae
Famiho classico : Graminaceae
Ordre : Poales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 30 à 60 cm
Flourido :
Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 600 m
Aparado : Noun
Setèmbre à óutobre
Liò : Ribiero
- Ermas
- Baragno
- Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Asìo-Cèntre
Ref. sc. : Arundo donax L., 1753